Żywność medyczna, którą potocznie nazywamy nutridrinkami to wysokoenergetyczne preparaty odżywcze w płynnej postaci, przeznaczone do picia. Często zalecane pacjentom onkologicznym jako wsparcie żywieniowe podczas leczenia choroby nowotworowej. Mają swoich zwolenników, jak i przeciwników. Temat nutridrinków poruszany na grupach i forach onkologicznych potrafi wywołać niezłą burzę. Jak to zatem jest z tymi nutridrinkami? Z niniejszego wpisu dowiesz się: czym jest żywność medyczna, jakie są jej rodzaje, kto i jak powinien ją stosować. Odniosę się także do najczęstszych kontrowersji i obaw związanych z nutridrinkami.
Czym jest żywność medyczna
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego została określona prawnie w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. Są to preparaty przeznaczone dla osób, które na skutek choroby nie są w stanie za pomocą tradycyjnej codziennej diety pokryć swojego, często zwiększonego, zapotrzebowania na kalorie i składniki odżywcze, a więc dla osób niedożywionych lub zagrożonych niedożywieniem.
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego (ang. Food for Special Medical Purpose, skrót FSMP) możesz również spotkać pod nazwą doustnych suplementów pokarmowych (ang. Oral Nutrition Supplements, skrót ONS). Jest to jednak nomenklatura fachowa, i nawet same jej skróty FSMP czy ONS są ciężkie do zapamiętania, stąd najczęściej używaną potoczną nazwą jest po prostu nutridrink. Nutridrink to tak naprawdę produkt konkretnej jednej firmy, ale przyzwyczailiśmy się, aby wszystkie produkty tego rodzaju nazywać w ten sposób. To tak jak z adidasami – niezależnie jakie sportowe buty nosimy, zwykle nazywamy je adidasami. 🙂
Warto wiedzieć, że do żywności medycznej poza samymi nutridrinkami, czyli najbardziej powszechnie stosowanymi płynnymi preparatami zamkniętymi w małych buteleczkach, należą również m.in. :
- batoniki wysokokaloryczne i wysokobiałkowe,
- desery wysokokaloryczne, np. w postaci jogurtów,
- białko w proszku,
- proszek do zagęszczania pokarmów.
Ale nie o tym dzisiaj. Dziś szerzej opowiem o samych nutridrinkach.
Najważniejszą zaletą ONS-ów jest ich skład i niewielka objętość, co w przypadku pacjentów ze znacznie zmniejszonym apetytem może być sposobem na zapewnienie odpowiedniej podaży składników odżywczych.
Pacjenci onkologiczni są grupą chorych wyjątkowo narażoną na niedożywienie. Objawy zaburzeń stanu odżywienia stwierdza się u nawet 85% pacjentów z chorobą nowotworową. Zły stan odżywienia może być wynikiem samej choroby jak i niewystarczającej podaży i wchłaniania składników pokarmowych. Do niedożywienia w dużej mierze przyczyniają się także uciążliwe skutki uboczne towarzyszące leczeniu przeciwnowotworowemu (np. chemioterapii, radioterapii) czy stres związany z chorobą. Więcej na ten temat możesz przeczytać w moim wpisie: Czy dieta w trakcie choroby nowotworowej jest istotna. W tym szczególnym okresie przyjmowanie odpowiedniej ilości i jakości pożywienia może być prawdziwym wyzwaniem. Wówczas realnym wsparciem okazuje się być żywność medyczna, za pomocą której można uzupełnić brakujące kalorie i składniki odżywcze.
Pozytywne efekty stosowania nutridrinków potwierdzają nie tylko obserwacje pacjentów w szpitalu czy gabinetach lekarskich, ale mamy liczne dowody naukowe, które wskazują na skuteczność ONS-ów jako wsparcia żywieniowego u pacjentów onkologicznych. Przykłady badań:
- Badanie Qin N. i wsp. – wykazało, że preparaty typu FSMP mogą znacząco zmniejszać ryzyko żywieniowe u pacjentek z rakiem jajnika poddawanych chemioterapii.
- Badanie Kim S.H. i wsp. – dowiodło, że poza regularnymi posiłkami, podaż FSMP u chorych na raka trzustki i dróg żółciowych poddawanych chemioterapii może sprzyjać ich zdrowiu poprzez zwiększenie masy tkanki tłuszczowej i mięśniowej, poprawę wyników stanu odżywienia oraz zmniejszenie objawów zmęczenia.
- Badanie Grupińska J. i wsp. – wykazało, że suplementacja FSMP zwiększa masę mięśniową i beztłuszczową masę ciała przy zachowaniu stałej zawartości tkanki tłuszczowej u chorych na raka piersi poddawanych chemioterapii. Obserwowany efekt może zapobiegać otyłości sarkopeniczne, często występującej podczas chemioterapii, której towarzyszy utrata mięśni, a tym samym ryzyko nasilenia toksycznego działania chemii. Poza tym suplementacja żywnością FSMP zapewnia stabilny poziom albuminy we krwi, co gwarantuje prawidłowy transport leków w organizmie, a w efekcie może przełożyć się na wyższą skuteczność chemioterapii.
Kiedy sięgnąć po nutridrinki
Nutridrinki do swojej diety powinny włączyć osoby, które:
- zmagają się z brakiem apetytu czy jadłowstrętem i nie spożywają wystarczającej ilości kalorii i składników odżywczych,
- borykają się z dolegliwościami związanymi z chorobą i stosowanym leczeniem (np. suchość w jamie ustnej, stan zapalny w jamie ustnej, biegunki, nudności, wymioty), które utrudniają spożycie pokarmów na dotychczasowym poziomie,
- mają trudności w połykaniu (tzw. dysfagia),
- mają rozpoznane niedożywienie lub są zagrożone niedożywieniem.
Pacjent jest niedożywiony lub zagrożony niedożywieniem, jeśli:
- niezamierzony spadek masy ciała > 5% w ciągu ostatnich 6 miesięcy lub > 10% w okresie ponad 6 miesięcy, i/lub
- wskaźnik BMI wynosi < 20 lub < 22 (w przypadku osób po 70. roku życia), i/lub
- spożycie ≤ 50% zwyczajowego spożycia pokarmu w okresie powyżej 1 tygodnia, bądź występuje jakakolwiek redukcja spożycia pokarmu w okresie > 2 tygodni.
Bądź czujny i nie bagatelizuj postępującej redukcji masy ciała oraz wszelkich dolegliwości, które utrudniają jedzenie. Im wcześniej zareagujesz, tym lepiej. Zasięgnij opinii dietetyka, który dostosuje odpowiednie wsparcie żywieniowe do Twoich potrzeb.
Rodzaje nutridrinków i zasady ich spożywania
Na rynku mamy ogromny wybór ONS-ów – różne smaki, różna wartość energetyczna, zawartość białka, tłuszczów, dodatek błonnika, argininy czy kwasów omega-3. Poniżej przygotowałam przegląd przykładowych nutridrinków dedykowanych w różnych problemach.
Firmy, które produkują żywność medyczną to: Nutricia, Nestle, Fresnius, Olimp, ActivLab RecoMed i Nutrego.
- Okres okołooperacyjny, trudno gojące się rany, odleżyny: Nutricia Skin Repair, Nestle Impact Oral, Nutricia FortiCare, Fresubin Protein Energy, Olimp Immuven, ActivLab Recomed na odleżyny i rany.
- Dla cukrzyków: Nutricia Diasip, Fresenius Diben, Nestle Resource Diabet, ActivLab RecoMed dla diabetyków, Nutrego Dia.
- Dla pacjentów z niewydolnością nerek: Nutricia Renilon, Fresubin Renal, Nutrego Renal.
- Dla pacjentów z marskością wątroby: Fresubin Hepa.
- Dla pacjentów z gorszą tolerancją tłuszczu (np. rak trzustki, zespół złego wchłaniania): Fresubin Jucy, Nutricia Juicy Style, Olimp Nutramil, Nutrego Fruty.
- Dla pacjentów nietolerujących białek mleka: Fresubin Plant-Based (na bazie białka soi).
Jeśli chcesz poczytać o żywności medycznej w postaci czystego białka w proszku, zapoznaj się z wpisami: Dlaczego białko jest istotne w chorobie nowotworowej i Sposoby na wzbogacenie diety pacjenta onkologicznego – białko w proszku.
Wśród ONS-ów mamy również przeogromny wybór smaków:
- od neutralnego,
- przez klasyczne smaki takie jak: truskawka, owoce leśne, wanilia, czekolada, pomarańcza z cytryną, jabłko, malina, kawa, morela, banan, karmel, orzech, wiśnia,
- oraz przez bardziej nietypowe jak: owoce tropikalne, poziomka, rozgrzewający, pralinowy, biszkoptowy, ananas-kokos, czekolada z miętą,
- aż po smaki wytrawne: krem dyniowy, krem koperkowy, krem pomidorowy, krem ogórkowy, żurek (jeśli nie lubisz słodkich nutridrinków to będzie idealne rozwiązanie – tego rodzaju smaki produkuje firma ActivLab, linia produktów RecoMed Protein – w postaci proszku do rozrobienia w wodzie).
ONS-y można spożywać samodzielnie lub wykorzystać do wzbogacenia posiłku. Jeśli najbardziej odpowiada Ci wypijanie ich solo, pamiętaj, aby spożywać je powoli i małymi łykami, dawkując stopniowo przez cały dzień. Szybkie spożycie powoduje złą tolerancję – może pojawić się biegunka i ból brzucha.
Zasady spożywania nutridrinków:
- Wstrząśnij przed użyciem.
- Wypijaj powoli – 1 ONS należy wypijać 30-40 minut, małymi łyczkami lub pomiędzy posiłkami – przez cały dzień.
- Można podawać schłodzony.
- Lepiej tolerowane mogą być nutridrinki w większych objętościach – 200 ml (większe rozcieńczenie).
- Po otwarciu produkt może być przechowywany przez 24 godziny w lodówce.
- Po upływie 24 godzin nie zużyty produkt należy wylać.
Czas przyjmowania nutridrinków jest kwestią indywidualną. Może być konieczność wsparcia tylko przez kilka tygodni (np. w okresie okołooperacyjnym, w trakcie chemioterapii). Ale są też sytuacje kiedy ONS-y będą potrzebne długoterminowo (np. u osób przewlekle chorych). Najczęściej nutridrinki stosuje się w ilości 1-3 dziennie. Jednak dawkowanie i wybór ONS-a najlepiej skonsultować z dietetykiem.
Jak wykorzystać nutridrinki w posiłkach
Wykorzystanie nutridrinków w posiłkach to świetny pomysł na ich fortyfikację (zwiększenie wartości odżywczej bez znaczącego zwiększenia objętości). Zobacz jak możesz wykorzystać nutridrinki w swojej kuchni:
- Użyj neutralnego ONS-a zamiast śmietany do zabielenia zupy – dla porównania stosując neutralny „nutridrink” zamiast śmietany 18%, uzyskasz 4 x więcej białka, 20% więcej kalorii oraz kompleks witamin i minerałów zawartych w ONS.
- Dodaj ulubiony ONS do twarogu i przygotuj pastę na kanapki lub do naleśników/placuszków.
- Dodaj ONS do koktajlu owocowo-warzywnego – zastąp nim mleko lub wodę, którą normalnie dodajesz do koktajlu.
- Dodaj ONS do owsianki czy jaglanki, możesz połączyć go z mlekiem, lub zastąpić nim całkowicie mleko.
- Przygotuj lody z użyciem ONS – przelej go do plastikowych kubeczków po jogurtach czy lodach, włóż drewniany patyk w środek i zamróź.
- Dodaj neutralnego ONS-a do przygotowania sosu, np. do mięsa.
- Wykorzystaj ONS do przygotowania słodkich przekąsek: budyniu czy muffinek.
A teraz przyjrzyjmy się małemu porównaniu – poniżej przepis na waniliowy budyń na bazie ONS z owocami. Zobaczmy jak różni się wartość odżywcza posiłku tradycyjnego od tego z dodatkiem ONS! Porównywane porcje są identyczne objętościowo.
Waniliowy budyń na bazie ONS ze świeżymi owocami
Składniki (na 1 porcję:)
- 150 ml mleka 2% – jeśli nie tolerujesz laktozy, wykorzystaj mleko bezlaktozowe
- 1 łyżka (10 g) skrobi ziemniaczanej
- 125 ml ONS o smaku waniliowym
- Kilka sztuk truskawek i pół garści borówek (lub zmiksowane rozgotowane owoce w formie musu)
Przygotowanie:
- Do zimnego mleka dodać skrobię i dokładnie wymieszać. Następnie zagotować mleko ze skrobią, energicznie mieszając, tak aby powstała gładka masa.
- Gdy budyń zgęstnieje zdjąć z kuchenki i dodać ONS – bardzo dokładnie mieszać, aż do uzyskania gładkiej konsystencji.
- Budyń przelać do miseczki i ozdobić owocami lub musem.
Wnioski mówią same za siebie:
2 x wyższa kaloryczność
3 x wyższa zawartość tłuszczu
1,5 x wyższa zawartość węglowodanów
Prawie 3 x wyższa zawartość białka!
Kontrowersje wokół nutridrinków
Mimo tak dużego wsparcia jakie możemy uzyskać dzięki żywności medycznej w postaci nutridrinków, bywa, że pacjenci są uprzedzeni do ich stosowania. Przeanalizujemy najczęściej pojawiąjące się obawy i kontrowersyjne teorie na temat ONS-ów.
Nutridrinki to sama chemia
Przyjrzyjmy się etykiecie przykładowego nutridrinka i rozszyfrujmy jego skład. Na tapetę bierzemy Resource Diabet Plus – nutridrink dla cukrzyków.
Zależy o jakiej chemii mówimy, bo jeśli mamy na myśli napój pełen szkodliwych i toksycznych substancji, to nie jest prawdą. Ale jeśli mówimy o chemii w kontekście substancji chemicznych takich jak węglowodany, tłuszcze, białka, witaminy i składniki mineralne, to fakt! Mamy do czynienia z chemią, zresztą taką samą jaką spożywamy z normalnymi posiłkami. Trochę z przekorą, ale chcę uzmysłowić, że długa lista składników, którą znajdziecie na opakowaniu to po prostu nazwy składników odżywczych, ukryte pod nazwami chemicznymi.
Skrobia – jest głównym węglowodanem w diecie człowieka. Występuje w mąkach (np. pszenna, żytnia), kaszach, ryżu, makaronach, ziemniakach, batatach, kukurydzy.
Białka mleka – to wyizolowane w procesie ultrafiltracji białko, które zawiera wszystkie aminokwasy pochodzące z mleka krowiego.
Olej rzepakowy – każdemu znany i stosowany w większości polskich gospodarstw domowych.
Ponieważ analizowany produkt jest przeznaczony dla cukrzyków, zawiera dodatek błonnika rozpuszczalnego, aż w 4 rodzajach:
Guma guar (E412) – brzmi bardzo chemicznie, ale tak naprawdę pozyskuje się ją z rośliny Cyamopsis tetragonoloba, która należy do bobowatych. Guma guar to rozpuszczalna frakcja błonnika pokarmowego, który ma wiele właściwości prozdrowotnych. Obniża poziom cholesterolu we krwi, poprawia perystaltykę jelit i wspiera stan mikrobioty jelitowej. Może również wpływać na obniżenie poziomu cukru we krwi oraz zapobiegać nagłym wyrzutom insuliny.
Guma akacjowa, nazywana inaczej arabską – to ponownie źródło błonnika rozpuszczalnego, pozyskiwana jest z gałęzi i pni wiecznie zielonych drzew rodzaju Acacia, rosnących w Afryce środkowej, Senegalu, Sudanie oraz Indiach i Australii. Właściwości podobne jak przy gumie guar). Gumę akacjową (błonnik akacjowy) możemy zakupić w sklepach ze zdrową żywnością jako superfoods.
Fruktooligosacharydy (FOS) – kolejny rodzaj błonnika. Naturalnym źródłem fruktooligosacharydów są szparagi, buraki cukrowe, cebula, czosnek, por, pszenica, miód, banany. FOS są prebiotykami czyli pożywką dla naszej dobroczynnej mikroflory bakteryjnej w jelicie grubym.
Inulina – ostatni rodzaj błonnika rozpuszczalnego, naturalnie występuje w warzywach i owocach, takich jak: cykoria, por, cebula, czosnek, szparagi, karczochy, banany, a także w niektórych zbożach.
Jeśli chodzi o substancje słodzące to są dobrane tak, aby nie podnosiły poziomu cukru we krwi. Zwykła sacharoza w tym wypadku została zastąpiona izomaltulozą i Acesulfamem K.
Izomaltuloza – jest zdrowszym zamiennikiem cukru, gdyż nie powoduje gwałtownego wzrostu stężenia glukozy we krwi (indeks glikemiczny izomaltulozy = 32, a sacharozy = 68). Jest składnikiem bezpiecznym dla zdrowia człowieka.
Substancja słodząca (E950) – to jedyna w składzie tego nutridrinka substancja syntetyczna, tzw. Acesulfam K. Jest intensywnie słodki, bezkaloryczny, ma zerowy indeks glikemiczny. A w żywności jest stosowany w takich produktach jak: napoje gazowane typu „light”, gumy do żucia, dżemy, desery. Jest to dodatek, którego dopuszczalne dzienne spożycie ustalono na poziomie 9 mg/kg masy ciała. Występuje na końcu listy składników, stanowi więc nieznaczną ilość produktu.
Emulgator (E471) – lista dodatków E do żywności jest obszerna, ale to co znaczone jako E nie zawsze oznacza sztuczne i szkodliwe. W tym wypadku E471 oznacza glicerydy kwasów tłuszczowych, otrzymywane z glicerolu i kwasów tłuszczowych pochodzenia roślinnego (np. kokos, soja, słonecznik, kukurydza, oliwki czy nasiona bawełny). Glicerydy kwasów tłuszczowych pełnią rolę emulgatora, dzięki nim możliwe jest połączenie oleju z wodą i stworzenie jednolitej konsystencji. E471 jest uznany przez światową Organizację Zdrowia (WHO) za bezpieczny dodatek do żywności. Są metabolizowane w organizmie jak wszystkie inne tłuszcze.
A teraz lista składników mineralnych: chlorek potasu, cytrynian magnezu, siarczan żelaza (III), siarczan cynku, siarczan manganu, siarczan miedzi (II), fluorek sodu, selenian (VI) sodu, chlorek chromu (III), molibdenian (VI) sodu, jodek potasu. To wszystko nazwy chemiczne składników mineralnych takich jak potas, magnez, żelazo, cynk, mangan, miedź, sód, chrom. Wszystkie są niezbędne dla naszego zdrowia i wszystkie dostarczamy ze zwyczajową żywnością.
Regulator kwasowości (E524) – to wodorotlenek sodu, dodatek do żywności, który według WHO nie jest w żaden sposób szkodliwy dla zdrowia, nie jest toksyczny ani rakotwórczy. Najczęściej spożywamy go z takimi produktami jak: precle, paluszki, krakersy, oliwki, desery zawierające kakao lub czekoladę, pieczywo, ciastka, płatki śniadaniowe, lody.
Następnie lista witamin takich jak: witamina C, E, niacyna, kwas pantotenowy, B6, B1, A, B2, D, K, kwas foliowy, B12, biotyna. Tak jak w przypadku składników mineralnych wszystkie wymienione witaminy są niezbędne dla naszego zdrowia i wszystkie powinniśmy dostarczać ze zwyczajową żywnością.
Beta karoten – czyli naturalny barwnik, który występuje w niektórych owocach i warzywach (o żółtym, pomarańczowym, zielonym i czerwonym zabarwieniu), np: marchew, mango, papryka, dynia, batat, groszek, burak, rzodkiewka.
Jak widać na całą długą listę składników, tylko jeden okazał się być syntetycznym, natomiast oczywiście jest to dodatek dopuszczony do obrotu i stosowany zgodnie z prawnymi regulacjami. Ważnym aspektem jest to, że żadna firma nie dodaje do żywności medycznej żadnych przypadkowych składników. Produkcja takiej żywności obwarowana jest licznymi regulacjami, które powstają w rezultacie wnikliwych badań naukowych. Ważny jest również fakt, że jest to żywność wolna od glutenu, laktozy i puryn. Może być więc wykorzystywana również przez osoby z celiakią czy nietolerancją glutenu i laktozy, z dną moczanową czy kamicą nerkową.
Nutridrinki to sam cukier, a cukier żywi raka
Analizowany powyżej nutridrink jest przeznaczony dla cukrzyków i jest bez dodatku cukru. Ale faktycznie większość nutridrinków w składzie ma dodatek zwykłego białego cukru i to w niemałej ilości – 2-3 łyżeczki na butelkę. Czy to oznacza, że z tego powodu należy zrezygnować z ich stosowania? Absolutnie nie. Oczywiście, że czysta sacharoza nie będzie pożądana w diecie każdej osoby i zalecamy, aby była używana z ostrożnością. Ale przypominam, że cukier jest tylko jednym z dodatków do nutridrinka, a sama wartość odżywcza, którą omawiałam powyżej (wszystkie witaminy, składniki mineralne, białko, tłuszcz, kalorie) to wartość nie do podważenia. Jedna buteleczka to około 300 kcal i średnio 15-18 g białka. Aby to uzyskać z pożywienia trzeba zjeść np. 2 kanapki z jajkiem i wędzonym łososiem. Dla osoby, która nie ma apetytu, to naprawdę poważne wyzwanie.
Ponadto stwierdzenie “cukier żywi raka” to mit. Wkrótce pojawi się wpis wyjaśniający ten temat. Narazie gorąco polecam pobranie darmowego ebooka, w którym pokrótce poruszam ten temat.
Zapisz się na mój bezpłatny newsletter, by otrzymywać porady dietetyczne, nowinki naukowe, wsparcie i motywację.
Każdy, kto zapisze się na newsletter, otrzyma darmowy ebook: „Jak wzmocnić organizm w trakcie choroby nowotworowej”.
Na ponad 20 stronach ebooka znajdziesz informacje na temat roli diety w trakcie choroby nowotworowej oraz zasad odżywiania, z uwzględnieniem wielu praktycznych wskazówek. Zachęcam do lektury!
Jeśli chcesz ograniczać cukier, możesz sięgać po nutridrinki przeznaczone dla cukrzyków. Nie podchodź jednak do cukru tak jednoznacznie. To jest bardziej złożone – cukier w diecie nie jest największym problemem, najważniejsza jest walka z niedożywieniem. Jego pogłębianie wiąże się z dużym osłabieniem organizmu i ryzykiem konieczności przerwania leczenia.
ONS-y wywołują skutki uboczne
Nutridrinki zazwyczaj wywołują dolegliwości w wyniku nieprawidłowego ich spożycia. Są to takie skutki uboczne jak: zgaga, nudności, wymioty, a najczęściej jest to po prostu biegunka. Dzieje się tak w sytuacji, gdy nutridrink zostanie wypity zbyt szybko. ONS-y mają wysoką osmolarność, dlatego zaleca się ich powolne picie, dzięki czemu składniki mogą ulec wchłonięciu.
Nutridrinki są niesmaczne
Smak jest kwestią indywidualną. Dlatego mamy dostępnych wiele różnych opcji smakowych oraz opcję bezsmakową (neutralną). Jeśli spróbowałeś pierwszego w swoim życiu nutridrinka i Ci nie posmakował, to nie znaczy, że każdy będzie niedobry. Spróbuj innego smaku, produktu od innego producenta – testuj, nie poddawaj się po pierwszej próbie. Zazwyczaj lepiej smakują odżywki schłodzone oraz te w większych objętościach – są bardziej rozcieńczone i smak nie jest tak intensywny. A jeśli faktycznie ich wypijanie sprawia Ci trudności (i tak bywa), warto przemycać ONS-y w daniach, o czym pisałam wyżej. Ich regularne dodawanie w niewielkiej ilości do posiłków sprawi, że nie będą wyczuwalne, ale spełnią swoją rolę.
A może zamiast nutridrinka bardziej do gustu przypadnie Ci żywność medyczna w postaci batoników lub deserów jogurtowych? Ostatnio pojawily się w sprzedaży Batoniki Nutramil – skład jest bardzo bogaty: 1 baton to aż 230 kcal i 18 g białka. Mamy też desery jogurtowe Fresubin Yocreme. Mam nadzieję, że rynek tych produktów będzie się rozwijał i pacjenci będą mieli coraz szerszą gamę produktów do wyboru. Natomiast na tę chwilę naprawdę jest już w czym wybierać – testuj różne rozwiązania.
Czy każdy chory na nowotwór musi pić nutridrinki
To nie jest tak, że każdemu pacjentowi onkologicznemu z automatu będą zalecane odżywki w postaci nutridrinków. Stosujemy je wtedy, gdy są wskazania – gdy jest niedożywienie lub ryzyko niedożywienia, przed dużymi operacjami, w trakcie chemioterapii czy radioterapii.
Jeśli jesteś dobrze odżywiony, nie masz niedoborów, jesz różnorodnie i dopisuje Ci apetyt, to prawdopodobnie dieta nie będzie wymagała włączenia ONS-ów.
Są jednak takie rodzaje nowotworów, które charakteryzują się wysokim ryzykiem niedożywienia. Należą do nich nowotwory przewodu pokarmowego oraz głowy i szyi, w przypadku których warto jak najwcześniej włączać doustne wsparcie żywieniowe.
Podsumowanie
Mam nadzieję, że tym wpisem przybliżyłam Ci temat nutridrinków i jeśli pojawi się sytuacja wymagająca wsparcia żywieniowego, będziesz wiedział jak z nich korzystać. Pamiętaj, że dobrze zbilansowana dieta jest nieodzownym wsparciem leczenia choroby nowotworowej. A kiedy ta nie wystarcza, żywność medyczna z dużą dawką protein pomoże Ci w regeneracji organizmu i tym samym zwiększy skuteczność leczenia.